قصه بانویی که با دستانش تاریخ را از فراموشی نجات داد
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهرداری رفسنجان، در دل کویر رفسنجان، بانویی زندگی میکند که صدای چرخ نخریسیاش، روایت سالها…
- ۱۴۰۴/۰۷/۲۵
- لینک کوتاه
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهرداری رفسنجان، در دل کویر رفسنجان، بانویی زندگی میکند که صدای چرخ نخریسیاش، روایت سالها صبر و عشق است و تنها وارث زنده هنر گلیمتاس محسوب می شود؛ هنری که برآمده از ذهن و دل زنان روستا بوده و نقوش آن، تکرار هندسه هخامنشی در بافتههای کویری است.
«بیبی بهجت نوروزی» در کشکوئیه رفسنجان چشم به جهان گشود و از ششسالگی شاگرد دخترعمویش در بافندگی بود و نخستین گلیم خود را در ۱۲ سالگی بافت؛ او آخرین راوی زنده هنر گلیمتاس است؛ هنری که ریشه در تاریخ کهن و ذوق زنانه مردم این خطه دارد.
تاس از نقشی میآید که همچون مُهر، هویت هزارساله گلیمهای کرمان را شکل داده است؛ نقش «تاس» طرحی ساده اما منحصر بهفرد است که در هیچجای دیگر ایران دیده نمیشود. نقوش و رنگهای گلیمتاس زاده ذهن زنان روستاست؛ نقشهای بر کاغذ ندارد و حاصل ذوق، حافظه و حس هنرمندان ذهنیباف است.
در گذشته، کمتر خانهای در روستاهای شمال استان کرمان یافت میشد که گلیمتاس زینتبخش دیوار یا بستر آن نباشد. زنان با دستان خود نخ را از ریسههای طبیعی آماده میکردند؛ از گندم و گیاهان محلی رنگ میگرفتند و با چرخهای دستی، نخ را میریسیدند.
با ورود فرشهای ماشینی در دهههای اخیر، گلیمتاس نیز چون بسیاری از بافتههای سنتی به حاشیه رفت و در آستانه فراموشی قرار گرفت. اما بیبی نوروزی نخواست شعله این هنر خاموش شود؛ او دوباره دار بافندگی را برپا کرد و به آموزش زنان و دختران روستا پرداخت.
بی بی نوروزی از معدود بانوانی است که همچنان در کشکوئیه گلیمتاس میبافد و تاکنون بیش از ۷۰ نفر از بانوان را آموزش داده است و شایسته عنوان احیاگر رسمی این هنر کهن است؛ وی در سال ۱۳۹۷ با دعوت رسمی، به نمایشگاه فرش و گلیم قطر رفت و نگاه گردشگران خارجی را به گلیمتاس کرمان جلب کرد.
بیبی بهجت نوروزی چکیده یک تاریخ فرهنگی است؛ زنی که با دستانش تاریخ را از فراموشی نجات داده است. گلیمتاس نه فقط دستبافتهای که کتاب مصور هویت مردم کویر، بلکه ترجمان صبر، نظم و عشق جاودان زنان جنوب کرمان است.
همین مقدمه بهانه ای شد تا معاونت هنری شهرداری رفسنجان، پنجمین قسمت از ویژه برنامه «شبهای ماندگار» را به تجلیل از یک عمر تلاش بانوی رفسنجانی در احیای هنر سنتی این سرزمین اختصاص دهد و با حضور مسئولان و هنرمندان از مقام بی بی بهجت نوروزی قدردانی کند.